4. Body Dismorphic Disorder (BDD)
Body dismorphic disorder (BDD/morfodysfore stoornis/ingebeelde lelijkheid) houdt in dat je overmatig en dwangmatig bezig bent met jouw uiterlijk, omdat je een bepaald deel van je lichaam lelijk, abnormaal, onaantrekkelijk of misvormd vindt. Je vindt bijvoorbeeld je neus misvormd, je huid niet glad genoeg of de haren op je armen niet om aan te zien. Maar vaak zien anderen deze zogenaamde ‘misvormingen’ of onvolkomenheden niet eens of storen ze zich er niet aan. BDD zorgt er echter voor dat je een groot deel van de dag last hebt van negatieve gedachten over jouw eigen uiterlijk. Deze stoornis is gerelateerd aan OCS.
Iedereen is wel eens ontevreden over zijn uiterlijk of een bepaald lichaamsdeel en kan zich daardoor onzeker voelen. Maar zodra deze onvrede omslaat in een obsessie en jouw dagelijks leven eronder begint te lijden, is het tijd om jouw klachten aan te pakken.
Kenmerken van Body Dismorphic Disorder
Als je te maken hebt met Body Dismorphic Disorder, dan vertoon je vaak herhaaldelijk gedrag zoals:
- regelmatig in de spiegel kijken;
- jouw uiterlijk vergelijken met dat van anderen;
- veel tijd besteden aan uiterlijke verzorging;
- de ‘lelijke’ delen van jouw lichaam camoufleren/afdekken;
- geruststelling vragen aan anderen over jouw uiterlijk.
Oorzaak van Body Dismorphic Disorder
Het is niet geheel duidelijk wat de precieze oorzaak is van BDD. Het lijkt wel zo te zijn dat het negatieve lichaamsbeeld al op jonge leeftijd ontstaat, vaak al rond de leeftijd van 12-13 jaar. Dit negatieve zelfbeeld kan veroorzaakt zijn door onder andere:
- Kindermishandeling
- Seksueel misbruik
- Minachting en pesterijen van klasgenoten, broers en zussen
Gevolgen van BDD
Velen met BDD hebben opvallend weinig andere zaken waaraan zij zelfvertrouwen en zelfwaardering ontlenen. Hun uiterlijk is de belangrijkste factor om zich goed te voelen. Als je je dus onzeker voelt over je uiterlijk, wil je er zoveel mogelijk aan doen om dat nare gevoel te vermijden. In het geval van BDD kun je obsessieve rituelen gaan ontwikkelen waardoor je jezelf beter probeert te laten voelen. Je kunt hierdoor sociaal geïsoleerd raken en je niet meer durven te tonen aan de buitenwereld. Dit kan vervolgens weer gevolgen hebben voor de ontwikkeling van andere psychische klachten die te maken hebben met bijvoorbeeld depressie of (sociale) angst.
Hulp en behandeling
Body Dismorphic Disorder kan lastig zijn om te behandelen, omdat er vaak vanuit schaamte moeilijk openlijk over gesproken wordt. Het komt voor dat er in eerste instantie hulp wordt gevraagd voor moeheid, depressieve klachten of angst en later pas de aanwezigheid van BDD wordt vastgesteld.
Deze stoornis is echter prima te behandelen met o.a. cognitieve gedragstherapie waarin je het volgende leert:
- negatieve gedachten ombuigen naar positieve;
- rituele afbouwen;
- het vertekende zelfbeeld meer waarheidsgetrouw te beleven;
- het beeld bij te stellen wat anderen van jou hebben;
- minder belang hechten aan uiterlijk;
- meer zelfvertrouwen opbouwen door je te richten op andere kwaliteiten en eigenschappen.
