2. Oorzaken en gevolgen
Wat is de oorzaak van een dwangstoornis?
Er is niet één specifieke oorzaak van een dwangstoornis bekend. Waarschijnlijk wordt de stoornis veroorzaakt door een combinatie van biologische, psychische en omgevingsfactoren. Hierbij kun je denken aan het volgende:
De rol van erfelijkheid
Als je een familielid hebt met OCS, heb je zelf ook een grotere kans om de stoornis te krijgen. Bepaalde delen in de hersenen blijken hierbij een rol te spelen.
Negatieve ervaringen als oorzaak van een dwangstoornis
Het meemaken van stressvolle of traumatische gebeurtenissen verhoogt de kans op het krijgen van OCS, vooral als dit tijdens de kindertijd was. Je kan denken aan ernstige gebeurtenissen, zoals lichamelijke mishandeling of seksueel misbruik, maar ook aan wat mildere gebeurtenissen zoals buitensluiting op school.
Het aandeel van persoonseigenschappen
Bepaalde persoonlijke eigenschappen kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van OCS, zoals een grote behoefte aan controle, een grote neiging om jezelf af te remmen, of algehele angstgevoeligheid. De oorzaak van een dwangstoornis is dus erg afhankelijk van jouw eigen omstandigheden.
Gevolgen van een dwangstoornis
Consequenties voor je energieniveau en productiviteit
OCS heeft vaak een grote impact op je leven. Bezig zijn met dwangmatige gedachten en handelingen is tijdrovend en vermoeiend. Je komt minder goed toe aan je dagelijkse bezigheden of sociale activiteiten. Daardoor kan je je eenzaam of minderwaardig gaan voelen. Het kan ook voor moeilijke situaties op je werk of school zorgen, doordat je je niet meer goed kan concentreren of omdat je te weinig tijd hebt voor je werkzaamheden. Soms moet je daardoor met werk of school stoppen.
De gevolgen van een dwangstoornis voor je (sociale) relaties
OCS kan ook druk leggen op je relaties. Denk hierbij bijvoorbeeld aan als je je familieleden vraagt om ook dwanghandelingen uit te voeren of als je weinig tijd voor hen over hebt door jouw eigen dwanghandelingen. Vooral bij smetvrees kunnen er verder gevolgen zijn voor de gezondheid, bijvoorbeeld als iemand ziekenhuizen vermijdt of huidproblemen krijgt door het vele wassen. Als de stoornis in de kindertijd begint, heeft dit vaak een negatief effect op de ontwikkeling tot volwassene. Het is voor jongeren met OCS lastiger om succesvol zelfstandig te worden dan voor iemand zonder OCS. Al met al is het dus heel belangrijk om op tijd hulp te zoeken in de vorm van een behandeling bij een psycholoog.
