De gebruikelijke tips om winterdepressie aan te pakken, zijn niet voor iedereen concreet of behulpzaam genoeg. Daarom deelt Sacha (31 jaar) als ervaringsdeskundige op het gebied van winterdepressie graag enkele tips die wat meer houvast geven om de donkere maanden door te komen.

Winterdepressie en ik – we have history together. In de laatste 7 jaar van mijn 31-jarig bestaan heb ik goed kennis leren maken met dit slopende verschijnsel. Zodra de zomer voorbij is en de dagen weer korter worden, voel ik die duisternis mij langzaam insluiten. Wetende dat ik voor de aankomende maanden veel moeite zal hebben met het fris en fruitig opstaan in de ochtend, alles om me heen als een zwart gat zal ervaren en daardoor de rest van de tijd aanzienlijk slechter zal functioneren dan ‘normaal’, is alles behalve een leuk vooruitzicht. Het is een deprimerend vooruitzicht.

Jij, ik en 40.000 anderen

Ben jij net als ik en die andere 40.000 mensen in Nederland die jaarlijks vechten tegen winterdepressie? En bieden die welbekende, jaarlijks terugkerende tips als ‘ga naar buiten en beweeg’, ‘eet gezond’, ‘doe wat leuks’ en ‘zit ’s ochtends voor een daglichtlamp’ jou niet voldoende houvast en troost? Dan ben ik blij dat je dit nu leest! Want als relatief doorgewinterde ervaringsdeskundige op het gebied van winterdepressie, heb ik waardevolle lessen geleerd en behulpzame ervaringen opgedaan die ik hier graag met je deel. Die donkere maanden hoeven niet zo naar te zijn als je misschien verwacht en ik zal je laten zien hoe!

Behulpzame routines en vernieuwing

Door winterdepressie heb je veel te maken met gevoelens en gedachten die het dagelijks leven lastig maken. Ik heb inmiddels geleerd met behulp van professionele hulp en door veel te oefenen hoe ik mijn gevoel en gedachten zo goed mogelijk kan aansturen. Het vergt wat tijd en discipline om dit onder de knie te krijgen, maar het uiteindelijke resultaat is het meer dan waard: je zal het gevoel krijgen meer eigen regie te hebben over je leven.

Gevoelens en gedachten kun je op verschillende manieren sturen. Onderstaande tips zijn de manieren waarop ik het bij mezelf realiseer. Niet alle tips zullen je evenveel aanspreken, maar lees ze rustig door en experimenteer met een paar waarbij jij je fijn voelt.

Routines

• Start de dag met een mooie gedachte – de gedachte waarmee je opstaat, heeft ontzettend veel invloed op hoe jij je dag start. Zodra ik wakker word, doe ik een snelle check-in met mezelf: ben ik wakker geworden met een positieve of negatieve gedachte? In het geval van een negatieve gedachte probeer ik te denken aan iets wat direct troost geeft, zoals de lach van m’n nichtje of partner, of een mooi liedje. Daarop ga ik me dan focussen. Ik merk dat beginnen met een positieve gedachte ervoor zorgt dat ik de rest van de dag als plezieriger ervaar, dan wanneer ik het start met een negatieve gedachte.
• Bepaal je focus voor de dag – het bereiken van een specifiek doel geeft vaak een fijn gevoel. Die stofjes die dan vrijkomen in je hersenen wil je tijdens een winterdepressie graag stimuleren. Om dit te doen, bepaal ik elke ochtend een klein (!) doel voor die dag, zoals het opruimen van mijn huisje, het lezen van enkele hoofdstukken uit een boek, of het lopen van een kort rondje in de buitenlucht. Het helpt mij met opstarten door iets te verzinnen wat ik graag wil doen die dag.
• Rek en strek je wakker – sombere gevoelens maken klein. Door je goed wakker te (st)rekken, creëer je een momentje voor je lichaam om wat spanning los te laten.
• Blijf niet te lang liggen in bed, maar sta rustig op en neem je tijd om goed te ontbijten. Ik heb mezelf onlangs getrakteerd op wat luxere thee en een grappige mok. Hierdoor kijk ik nu elke ochtend uit naar dat eerste kopje thee bij het opstaan.
• Gebruik (dimbare) ledlampen in huis van 6500 Kelvin (daglicht) – ik heb een kleine daglichtlamp die ik met enige regelmaat gebruik. Maar wat ik zelf fijner vind, zijn smart ledlampen op verschillende plekken in huis die zowel warm als koud witlicht schijnen. Elke ochtend zet ik al deze lampen aan op de felste stand. Voor mij heeft het een soortgelijk effect als mijn daglichtlamp.
• Luister naar je happy songs playlist… – muziek heeft altijd zeer veel invloed gehad op mijn stemming. Om mezelf elke ochtend een steuntje in de rug te geven, zet ik na het opstaan direct een playlist aan met vrolijke, mooie of rustgevende liedjes. In veel gevallen versterken ze de positieve gedachten waarop ik mij probeer te focussen in de ochtend. Daarnaast maakt het mijn goede dagen leuker en mijn slechte dagen draaglijker.
• …en zing onder de douche – hoe vermoeiend ik het vaak ook vind, ik zorg er altijd voor dat ik in de ochtend douche. Het geeft mij het gevoel van een letterlijke en figuurlijke frisse start van de dag. Daarbij luister ik naar mijn happy songs en zing ik zelfs af en toe mee.
• Trek wat vrolijks aan – grappige sokken, een maffe onderbroek in je lievelingskleur, het maakt niet uit! Niemand hoeft het te zien, zolang het jou maar een (innerlijke) lach op je gezicht geeft, hoe klein dan ook.

Geluk zit in de kleine dingen

• Verzorg een plant of huisdier – ik ben het type die energie krijgt van het verzorgen van iets of iemand. Daarom heb ik een aantal planten en een kat thuis die ik met liefde verzorg. Een beetje natuur in huis doet ieder mens goed. Net als het knuffelen met een huisdier!
• Houd je handen bezig, daarmee leid je jezelf af. Door bijvoorbeeld te koken, schilderen, tekenen, tuinieren of muziekinstrumenten te bespelen, gebruik je je handen en hersenen op een intensievere wijze. Hierdoor ben je minder in staat om bezig te zijn met je negatieve gedachten. Je zal merken dat je dan minder snel en vaak aan iets sombers denkt, dan wanneer je bijvoorbeeld op de bank zit te Netflixen of zit te spelen met je telefoon. Extra tip: haak een dekentje voor jezelf (of als cadeau voor een ander)! Je houdt jezelf er niet alleen mee bezig, maar kunt jezelf er ook lekker warm mee houden tijdens die donkere dagen.
• Omring jezelf met knusheid – knusse dekentjes en kussens op de bank en het aanzetten van kaarsen of sierlampjes zijn net als een huiselijke knuffel voor jezelf. Hiermee kun je een veilig coconnetje voor jezelf creëren om even tot rust te komen.
• Gebruik een lekker (huis)parfum – geuren kunnen je op verschillende wijzen een boost geven. Sommige geuren werken kalmerend, andere activerend. Met een (huis)parfum kun je jouw eigen stemming dus beïnvloeden. Doe eens gek en trakteer jezelf op een heerlijke geur.
• Draag iets bij je als positieve reminder, zoals een bijzonder sieraad, een vrolijk telefoonhoesje of gewoon een mooie foto als achtergrond op je telefoon. Regelmatig iets vasthebben of zien wat voor jou van veel waarde is, heeft vaak een positieve invloed op je stemming.
• Besteed tijd met iemand die van winter houdt – niet alleen maakt goed gezelschap een winterdepressie wat draaglijker, maar een winterliefhebber kan ook een positief effect hebben op hoe jij de wereld om je heen ervaart gedurende de donkere maanden.
• Probeer iets nieuws – of dat nou een nieuwe hobby is, zoals de ukelele spelen, of een nieuw kapsel. Het hebben van iets nieuws in je leven kan je het gevoel geven voorwaarts door het leven te gaan. Ook zorgt het voor nieuwe prikkels, waarmee je jezelf kunt afleiden van vervelende gedachten.

Hopelijk zitten er meerdere tips tussen die jou ook door die donkere maanden heen helpen. Ik ben ontzettend benieuwd naar jouw reactie! En heb jij nog tips waarmee je een ander denkt te helpen? Deel ze!

Warme groeten,

Sacha