3. Oorzaken en gevolgen SOLK
Oorzaken lastig te vinden
De oorzaak van SOLK/een somatisch-symptoomstoornis is lastig direct aan te wijzen. Behalve lichamelijke oorzaken, kunnen geestelijke of emotionele problemen ook leiden tot lichamelijke klachten. De precieze oorzaak van een lichamelijke klacht is moeilijk te herleiden. Er is wel onderzoek gedaan naar de oorzaak van somatisch-symptoomstoornissen waaruit enkele verbanden naar voren lijken te komen, maar deze zijn zwak. Er wordt zelfs gedacht dat het te maken zou kunnen hebben met het onbewust vragen om hulp en aandacht. Daarnaast lijkt er een verband te bestaan bij kinderen en jongeren die het lastig vinden om over hun gevoelens te praten en het ontwikkelen van een somatisch-symptoomstoornis.
Stress speelt een rol
Stress is in veel gevallen te koppelen aan de oorzaak van SOLK. Indien je stress niet goed verwerkt, kunnen verschillende symptomen en klachten ontstaan, zoals pijn en vermoeidheid. Het gevolg is dat er lichamelijke klachten zijn waarbij een medische behandeling niet helpt. Het aanpakken van psychische oorzaken is dan nodig, anders zullen de klachten blijven bestaan of kunnen verergeren. Het komt vaak voor dat stress, of een stoornis, een aanleiding is voor de ontwikkeling van lichamelijke klachten.
Gevoeligheid en bewustzijn
Als je gevoeliger bent of je meer bewust bent van wat er in je lichaam gebeurt, zal je sneller lichamelijke klachten opmerken. Dit kan natuurlijk in jouw eigen voordeel werken. Maar in het geval van een somatisch-symptoomstoornis, kun je het juist als nadeel ervaren. Als er namelijk geen lichamelijke of medische verklaring kan worden gevonden voor jouw lichamelijke klachten, dan kunnen jouw gevoeligheid en bewustzijn juist bijdragen aan een gevoel van onbegrip en schaamte. Vervolgens kun je hierdoor in een vicieuze cirkel terechtkomen die jouw klachten in stand houden.
Gedachtegang heeft impact op identiteit en (sociale) relaties
Als je last hebt van een somatisch-symptoomstoornis, dan ben je snel geneigd om je veel zorgen te maken over jouw gezondheid. Je ervaart lichamelijke klachten vaak op een extreme manier als zeer bedreigend of gevaarlijk voor jouw eigen gezondheid. Deze gedachtegang heeft niet alleen invloed op hoe jij je identificeert als persoon, maar ook op jouw (sociale) relaties.
Emotionele en lichamelijke gevolgen
Door stress, gevoeligheid en jouw eigen gedachtegang kun je tevens te maken krijgen met emotionele en lichamelijke gevolgen, zoals:
- Depressieve klachten
- Angstige gevoelens
- Prikkelbaarheid
- Boosheid
- Hopeloosheid
- Slaapproblemen
- Toegenomen spierspanning
- Toe- of afname van eetlust
Ontwikkelingsschade
Kinderen en jongeren hebben vaak last van onverklaarbare lichamelijke klachten: jaarlijks bezoeken meer dan 250.000 minderjarigen de huisarts met hoofdpijn, buikpijn en vermoeidheid. Het komt voor dat kinderen daardoor helemaal niet meer naar school gaan of zo vaak verzuimen dat ontwikkelingsschade ontstaat. Bij de meeste kinderen zijn de klachten gelukkig van tijdelijke aard, maar bij ongeveer 15% zijn de klachten hardnekkig en ernstig en zorgen voor een zeer beperkt functioneren.