5. Behandeling depressie

Een depressie ontstaat niet zomaar en de gevolgen daarvan kunnen ernstige vormen aannemen. Maar gelukkig is een depressie goed te behandelen. Tijdens de intakefase kijken we goed naar jouw symptomen en hoe jouw depressie in elkaar zit. Als we een idee hebben over welke factoren van invloed zijn op jouw klachten, kunnen we een passende behandeling kiezen.

Psycho-educatie

Een behandeling begint altijd met pscyho-educatie. Dit betekent dat je uitleg krijgt over wat een depressie is en hoe deze in stand wordt gehouden. Jij, maar meestal ook familieleden, partners of vrienden, krijgt adviezen over hoe jullie kunnen omgaan met jouw depressie. Zo krijg je verschillende leefstijltips, bijvoorbeeld op het gebied van slapen, eten en sporten. Hiermee kun je de basis leggen voor het aanpakken van je depressie.

Behandelinterventies voor depressie

Er zijn verschillende behandelvormen die goed werken bij een depressie. Je kunt samen met een behandelaar aan de slag gaan, maar je kunt de behandeling ook in een groep volgen. De volgende therapievormen zetten wij vaak in:

Cognitieve gedragstherapie

Tijdens deze therapie ga je aan de slag op twee gebieden: activatie en cognitieve therapie. Een depressie zorgt ervoor dat je vaak door vermoeidheid en somberheid minder actief bezig bent met hobby’s of sociale activiteiten. Terwijl deze activiteiten juist heel belangrijk zijn voor een goede stemming! In de behandeling word je aangemoedigd om in kleine stapjes weer actiever te worden. Dit is niet gemakkelijk, omdat de depressie je wil tegenhouden. Maar als het eenmaal lukt, zal je merken dat je je langzaam weer beter gaat voelen. Daarnaast ga je aan de slag met het onderzoeken van jouw negatieve gedachten die voor een sombere stemming zorgen: kloppen die gedachten wel? Je leert om meer realistische en helpende gedachten te krijgen. Je zal dit zowel in de behandelsessies als thuis gaan oefenen. Naarmate je een meer realistische kijk op de zaken krijgt, zal je stemming verbeteren.

Het KOP-model

Dit model gaat ervan uit dat jouw depressie te maken heeft met de omstandigheden in jouw leven en hoe jij als persoon met deze omstandigheden omgaat. Dit laatste noemen we jouw ‘persoonlijke stijl’. Bij een depressie kan je denken aan een persoonlijke stijl van bijvoorbeeld perfectionisme, rampdenken, moeite met grenzen stellen of de neiging om je kop in het zand te steken. In deze behandeling gaan jij en je behandelaar in kaart brengen welke omstandigheden en persoonlijke stijl bij jouw depressie van belang zijn. Hierdoor zal je jouw depressie beter begrijpen en je minder machteloos voelen. Vervolgens stel je doelen op die zowel op de klachten, omstandigheden of persoonlijke stijl gericht kunnen zijn. De nadruk zal komen te liggen op het veranderen van de persoonlijke stijl. Het gaat daarbij niet om drastische veranderingen in wie je bent, maar om een tandje minder. Iets vaker ‘nee’ zeggen of genoegen nemen met goed genoeg kan er bijvoorbeeld al voor zorgen dat je je een stuk minder somber gaat voelen.

Interpersoonlijke therapie (IPT)

Iedereen heeft fijne sociale contacten nodig om zich goed te voelen. IPT gaat ervan uit dat ingrijpende veranderingen in belangrijke relaties met anderen een depressie kunnen uitlokken. Voorbeelden van dit soort veranderingen zijn het overlijden van een belangrijke naaste, een huwelijks- of werkconflict, of een nieuwe sociale rol na een scheiding of baanwisseling. Het is ook mogelijk dat je moeite hebt om relaties te onderhouden, waardoor een tekort aan sociale contacten meespeelt bij je depressie. Deze therapie richt zich op het onderzoeken hoe het contact met belangrijke anderen verloopt en hoe dit in verband staat met depressieve gevoelens. Daarna pakken we jouw sociale probleem aan. Door het aanleren van bijvoorbeeld gespreksvaardigheden, manieren om conflicten op te lossen of het uitbreiden van sociale contacten, worden de relaties met anderen verbeterd.

Behandeling depressie met medicatie

In sommige gevallen is het noodzakelijk dat we gesprekstherapie combineren met medicatie, zoals antidepressiva. In dat geval krijg je een afspraak met een psychiater van Mentaal Beter.

Behandeling depressie met e-health

De gesprekken worden bijna altijd gecombineerd met een online programma waarmee je thuis zelfstandig aan de slag kan gaan. Het kan zijn dat er een therapiegericht programma dat is afgestemd op jouw behandeling wordt ingezet, zoals KOP-online of een cognitieve gedragstherapie-module. Het voordeel hiervan is dat je alles wat is besproken in een behandelsessie thuis nog eens rustig kan teruglezen. Ook biedt het een omgeving om de therapieoefeningen makkelijk in uit te werken. Het is ook mogelijk dat er een klachtgericht programma gericht op een specifiek probleem wordt ingezet, die je naast de gekozen behandeling volgt. Voorbeelden hiervan zijn programma’s gericht op assertiviteit, een gezonde leefstijl of slaapproblemen. Het voordeel hiervan is dat je wat extra aandacht kan geven aan een voor jou belangrijk probleemgebied.

Belangrijk onderdeel bij behandeling depressie: terugvalpreventie

Aan het einde van een behandeling besteden we aandacht aan het voorkomen van terugval. Herstellen van een depressie gaat met vallen en opstaan. Het kan dus gebeuren dat je depressieve gevoelens na een tijdje weer opspelen. Dit betekent niet dat je terug bij af bent, maar dat je de geleerde therapietechnieken weer even bewust moet toepassen. Als je hier van tevoren een plan voor maakt, is het het makkelijkst om je terugval weer de baas te worden. In de afsluitfase van de behandeling leer je de signalen van een terugval te herkennen en hier goed op te reageren. Zo kun je je therapie met vertrouwen in de toekomst gaan afronden.

Hoe ziet een behandeling bij Mentaal Beter eruit?

Bij Mentaal Beter volg je meestal een geprotocolleerde behandeling met een vaste opbouw. We hebben de opzet en de vorm van een behandeling hier beschreven. Ons behandelaanbod verschilt per vestiging. Bekijk de praktijkpagina's voor het actuele behandelaanbod.