De maanden die volgden waren intensief. Mijn halfjaar zonder studie was inmiddels afgelopen en ik ging mijn studie weer oppakken. Doodeng, want ik startte in een nieuwe klas met allemaal onbekende mensen en moest iedere dag met de trein naar school – een enorme uitdaging voor mijn sociale angst. Tegelijkertijd was het een fijn gevoel, want niemand kende mij. Het was een nieuwe start. Ik was een stuk zekerder en begon met aardig wat zelfvertrouwen aan mijn minor. Daarnaast had ik nog wekelijks mijn persoonlijke sessie bij mijn psychotherapeut.

Relatie met mama
Op school ging alles goed. Ik had heel wat sociale angsten overwonnen (iedere dag met de trein reizen, in de klas met nieuwe mensen zitten, presenteren voor de klas etc.). Met mijn psychotherapeut had ik nog een laatste doel: de relatie met mijn moeder verbeteren. We hadden een gesprek ingepland met ons drieën. Mijn moeder dacht in eerste instantie dat ze van alles fout had gedaan en dat ze daarom op gesprek moest komen. Maar dat was totaal niet het geval. Het probleem lag bij mij. De relatie tussen mij en mijn moeder is zo hecht, dat we naast moeder en dochter ook beste vrienden zijn. Maar ik was zo bang dat deze relatie stuk zou gaan of dat ze me raar zou vinden of iets dom zou vinden. Hierdoor durfde ik ook veel dingen niet te vertellen, bijvoorbeeld over jongens of mijn mening over andere dingen. Ik was erg onzeker naar mijn moeder toe. Ik deed niet mijn ding. Ik deed wat mijn moeder fijn vond, omdat ik bang was dat onze relatie anders kapot zou gaan. Ik koos daarom vaak voor weekenden met haar op de bank doorbrengen in plaats van de stad in gaan met een vriendin. Het was de angst dat ik zonder haar niks zou kunnen.

In het gesprek met de psychotherapeut vertelde ik alles. Al mijn angsten. Ik moest bevestigd krijgen vanuit mijn moeder dat ik mijn eigen leven mocht leiden en als ik een andere keuze zou maken, dat ze er nog steeds zou zijn. Het was een ongelofelijk fijn gesprek en de relatie met mijn moeder werd hierna nog hechter. Ik deed meer mijn ding, maar vertelde haar alles. Echt alles. Dat was erg fijn. Ik had geen angsten meer voor mijn moeder.

Terug naar de psycholoog

Ik was klaar bij de psychotherapeut en ging weer terug naar mijn psycholoog. Op school ging het goed en langzaamaan kreeg ik controle over mijn sociale angst. Dat ging met ups en downs. De ene dag voelde ik me goed, maar er waren ook erg veel dagen dat ik een enorme angst had om terug te vallen. Ik was bang dat er een moment zou komen dat ik alles verloor en weer overal bang voor zou zijn. Dat ik het ‘gelukkige gevoel’ maar even vast kon houden.

Afstuderen en de angst terug te vallen
Ik begon aan mijn laatste traject van school. Afstuderen. Doodeng. Ik was hier erg onzeker over en vanaf het begin was ik angstig dat ik zou falen. ‘Afstuderen, dat kan ik echt niet’, waren mijn gedachten steeds. En naast het afstuderen had ik ‘eigen’ tijd nodig. Tijd om te wandelen, te relaxen, te sporten, te doen waar ik gelukkig van word en zeker van word. Ik was bang dat ik dat niet met elkaar kon combineren en dat het afstuderen mijn leven over zou nemen en ik mezelf zou verliezen. En mezelf verliezen zou betekenen dat ik weer erg onzeker zou zijn en niks zou durven. Dat wilde ik niet.

Met mijn psycholoog besprak ik alles. Al mijn angsten over mijn afstuderen bespraken we tweewekelijks, analyseerden we en schreven we uit. En ondanks dit alles verliep mijn afstuderen soepeltjes: ik haalde de deadlines, deed wat ik moest doen, maar plande daarnaast ook veel ‘Sannetijd’ in. Dat was het allerbelangrijkste. ‘Sannetijd’ heeft ervoor gezorgd dat ik goed afstudeerde en mezelf niet verloor in deze tijd. Afstuderen is een drukke periode, maar het moet niet je leven overnemen. Het is nog altijd jouw leven en afstuderen is een onderdeel. Dit leerde mijn psycholoog mij en wat ben ik haar daar ongelofelijk dankbaar voor. De balans vinden van presteren en jezelf tijd gunnen. Want als je zelf lekker in je vel zit en je zelfverzekerd voelt, dan heb je energie om te presteren.

Dat zag ik volledig terug tijdens mijn afstuderen. Het was lastig om dat te geloven, want iedere week weer kwam ik bij haar en zei: ’Ik ga terugvallen, dat weet ik zeker. Ik kan dit niet.’ Maar ik kon het wel! Alle handvatten die ik had gekregen in de maanden daarvoor, alles wat ik geleerd had, uitgedaagd had en overwonnen had, kon niet ineens weg zijn. Dat heb je geleerd en terugvallen is dus onmogelijk. Natuurlijk zullen angsten altijd blijven en heb je mindere dagen, maar terugvallen is onmogelijk met alles wat je geleerd hebt.

Het einde na 2,5 jaar sessies
Na 2,5 jaar te zijn geholpen door een psycholoog, psychotherapeut en groepssessies was ik sterker dan ooit. Mijn afstuderen was de laatste stap, daarna was mijn plan om te verhuizen naar Madrid. Die stad heeft mij zo veel positieve energie gegeven. Het feit dat ik daar alles alleen deed was mijn eerste grote stap van mijn overwinning van sociale angst. En ik was klaar voor een groot avontuur, als een nieuwe zelfverzekerde Sanne in een land waar niemand mij zou kennen. Een nieuw begin.

Liefs, Sanne