Maaike is 45 jaar, getrouwd, moeder van twee studerende zoons en werkzaam als verzorgende. Sinds jonge leeftijd wordt zij in beslag genomen door zorgelijke gedachten over het hebben of krijgen van een ernstige ziekte. Dit terwijl zij over het algemeen geen lichamelijke klachten heeft. Zij controleert haar lichaam herhaaldelijk op tekenen van ziekte. Zij maakt zich snel bezorgd over haar eigen gezondheid en die van haar dierbaren en is iedere dag bang dat hen iets overkomt. Een aantal jaar geleden is Maaike in therapie gegaan en dit heeft haar destijds wel wat geholpen. Maar door de coronacrisis is haar angst voor ziekte en dood weer acuut geworden. Na bijna twee maanden ziek thuis te hebben gezeten, is zij inmiddels weer werk aan het opbouwen. In deze blog vertelt zij haar verhaal.
In de greep van mijn ziekteangststoornis
Wat is het allemaal ontzettend snel gegaan. Het ene moment genoot ik van de beginnende lente en was ik nog lekker aan het werk, twee weken later zat ik totaal overspannen thuis. Mijn man, die altijd een grote steun voor mij is geweest, wist het allemaal ook niet meer. Ik was voor mijn gevoel weer terug bij af en opnieuw in de greep van de angst. Ik sliep en at bijna niet meer, had huilbuien en kon de drang om alle nieuwsberichten en persconferenties over het coronavirus te volgen niet weerstaan. Ik moest voortdurend weten hoe ernstig de situatie was en wat de politiek hier aan zou gaan doen! Ik durfde niet meer naar de supermarkt uit angst voor besmetting en was de controle kwijt over mijn gedachten. Gedachten die mij bovendien niet erg veel hielpen.
Als ik besmet raak met het virus, word ik ernstig ziek en ga ik dood.
Ik voel mij machteloos tegen dit levensgevaarlijke virus.
Mijn man valt in de risicogroep vanwege zijn leeftijd, straks raak ik hem kwijt.
Ik wil niet dat mijn zoons alleen achterblijven.
Meer te weten komen over ziekteangststoornis?
Lees dan hier verder en kom alles te weten over de symptomen, gevolgen en behandeling.
Ik werd woedend omdat er geen mondkapjes werden geregeld
Op mijn werk raakte ik steeds vaker in conflict met collega’s en met mijn leidinggevende. Ik vind nog steeds dat er nonchalant en laks werd gereageerd op de dreiging van een levensgevaarlijk virus, waar geen passende beschermingsmaatregelen voor werden genomen. Zo werd de anderhalve meter regel niet consequent nageleefd, werd personeel met verkoudheidsklachten niet naar huis gestuurd en was ik de enige die mijn handen steeds waste. Ik was niet alleen totaal in paniek, maar ook woedend omdat er geen mondkapjes werden geregeld. Op deze manier kan en wil ik niet meer werken, dacht ik, terwijl ik altijd met zoveel plezier naar mijn werk ging en veel voldoening haalde uit contact met cliënten en collega’s.
Gelukkig ben ik niet lang zelf blijven aanmodderen met mijn klachten en heb ik mij via mijn huisarts laten doorverwijzen naar een psycholoog. Ik voelde direct een klik met haar en onze gesprekken verliepen al wandelend in de natuur met anderhalve meter afstand of via beeldbellen. De behandeling bevatte elementen uit de Cognitieve Gedragstherapie. De eerste paar weken lag de focus op het zoeken van rust, het stabiliseren van de slaap en goede zelfzorg. Ook kreeg ik het dringende advies om mijzelf te gaan begrenzen in mijn mediagebruik. We spraken af dat ik maximaal een half uur per dag het nieuws rondom corona zou volgen, bij voorkeur niet alleen maar samen met mijn man.
Van angst naar meer rust, grip en vertrouwen
Ik vond het die eerste maand nog erg moeilijk om mijn werk en alles daaromheen los te laten en te accepteren dat ik ziek was. Ik piekerde veel en was onrustig. Mijn psycholoog adviseerde mij om een app te gebruiken met meditatieoefeningen en ontspanningsoefeningen. Ook heb ik samen met de psycholoog mijn gedachten in kaart gebracht en die leren vervangen door helpende en geruststellende gedachten. Het lukte mij steeds vaker om mezelf te corrigeren als ik weer aan het doemdenken was. In plaats van ‘Ik voel mij machteloos tegen dit levensgevaarlijke virus’ dacht ik dan bijvoorbeeld ‘Ik zorg nu goed voor mezelf en bouw zo een sterke weerstand op’. In plaats van ‘Als ik besmet raak met het virus, word ik ernstig ziek en ga ik dood’ dacht ik dan: ‘De kans dat ik niets merk van een besmetting of dat ik gewoon een beetje verkouden word is statistisch gezien veel groter dan de kans eraan te overlijden’.
Ik kreeg van mijn psycholoog het advies om te gaan bewegen, afleiding te zoeken en dingen te gaan doen die ik leuk vond. Ik ging veel wandelen en fietsen en begon met klussen in ons nieuwe huis terwijl ik luisterde naar muziek. Ik las boeken en knutselde wat. Ook zocht ik weer contact met vriendinnen en collega’s en deelde ik met hen mijn verhaal. Ik nam korte pauzes op een dag voor een meditatieoefening of een ademhalingsoefening. Met name het klussen heeft mij ontzettend geholpen, ik had geen tijd om te piekeren en aan het einde van de dag voelde ik mij zo moe dat ik als een blok in slaap viel.
Stap voor stap
Zo ging het langzaamaan weer de goede kant op met mij en kon ik weer genieten van kleine dingen. Ik kreeg weer zin om bepaalde collega’s en cliënten te zien en lekker bezig te kunnen zijn op het werk. Samen met de psycholoog maakte ik een stappenplan en ook met de bedrijfsarts en mijn leidinggevende maakte ik concrete afspraken over re-integreren. Zo ging ik eerst een uurtje langs op het werk om koffie te drinken op de groep. Ik was verbaasd dat ik me zo rustig kon voelen! Inmiddels heb ik zelfs een halve dienst meegedraaid zonder angst of extreem piekeren. Het helpt me om te weten dat er goed wordt geventileerd in het gebouw en dat ik door gezond te leven werk aan een sterke weerstand.
Ik beheers nu de angst in plaats van dat de angst mij beheerst
Het liefst zou ik voor altijd van deze angsten verlost willen zijn, maar ik realiseer mij dat dat misschien niet kan. Wel heb ik een andere mindset gekregen: ik besef dat ziekte, tegenslag en dood onderdeel zijn van het leven. Hoe meer ik dat leer te accepteren, hoe minder de angst mij zal beheersen. Ik hoop dat ik door mijn angsten voor ziekte en dood ook juist intenser kan genieten, kan liefhebben en dankbaar kan zijn voor alles wat ik heb. Door de therapie bezit ik nu een gereedschapskistje met verschillende hulpmiddelen die ik kan inzetten wanneer dat nodig is. Voor nu ben ik heel erg blij dat ik de angst heb leren beheersen en dat de angst niet langer mij beheerst.