3. Oorzaken depressie
Een depressie heeft vaak meerdere oorzaken. Net als de symptomen en gevolgen van een depressie, verschillen de oorzaken per persoon. Er zijn echter wel wat risicofactoren die de kans op een depressie kunnen vergroten. Dit geldt voor zowel kinderen, jongeren als volwassenen. Hoe meer risicofactoren aanwezig zijn, hoe groter de kans op het ontstaan van een depressie. De aanwezigheid van een van deze risicofactoren hoeft echter niet te betekenen dat iemand een depressie krijgt. Het kan zijn dat andere sterke kanten van die persoon en/of hun omgeving het risico verkleinen.
Risicofactoren voor een depressie:
- Temperament (emotionele instabiliteit) en je copingstijl;
- Een negatieve manier van denken – als gevolg van eerdere nare ervaringen kun je een negatieve manier van denken hebben ontwikkeld. Hierdoor kan de neiging groter zijn om nieuwe ervaringen eerder als negatief te zien;
- Negatieve jeugdervaring of een ingrijpende levensgebeurtenis – een verandering in leefsituatie (bijv. verhuizen of het verliezen van een dierbare) of gezondheid, maar ook seksueel misbruik of mishandeling;
- Ziekte of psychische problemen bij een ouder of gezinslid – als een gezinslid psychische problemen of een ziekte heeft, kan dat veel aanpassing van het gezin vragen. Een kind kan zich bijvoorbeeld bezwaard voelen aan te geven dat het minder goed gaat en negatieve gevoelens opkroppen;
- Culturele conflicten – als je opgegroeid bent in een cultuur waar andere gewoonten en waarden gelden dan de cultuur waarin je leeft. Hierdoor kun je in conflict komen over wat belangrijk is en wie je bent. Dit kan bijdragen aan het ontstaan van een depressie;
- Pesten – door gepest te worden kun je het gevoel krijgen minderwaardig te zijn en niet te worden begrepen, wat van grote invloed is op jouw zelfbeeld en hoe je de wereld ziet;
- Erfelijkheid – kinderen van ouders die te maken hebben gehad met een depressie, hebben een vergrote kans op het ontwikkelen van een depressie;
- Niet-stemmingsgerelateerde stoornissen, zoals een onderliggende persoonlijkheidsstoornis of angststoornis;
- Eerdere depressies – indien je al eerder te maken hebt gehad met een depressie, is er een vergrote kans om nog een depressie te krijgen;
- Medicatie – bepaalde medicatie kan een verstorend effect hebben op jouw stemming;
- Eenzaamheid, uitzichtloze leefsituatie in combinatie met nare gebeurtenissen in het leven;
- Heftige hormoonschommelingen in combinatie met grote verandering, zoals de geboorte van een kind, kunnen leiden tot een pre- of postnatale depressie;
- Slecht voedings- en bewegingspatroon;
- Langdurige overbelasting – te lang doorgaan over de grenzen van je draagkracht.
Oorzaken depressie bij kinderen en jongeren
Bij kinderen zijn er ook enkele andere zaken die kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van een depressie. Zo kunnen hechtingsproblemen een rol spelen. Problemen met het ontwikkelen van een band met ouders/verzorgers, kan gevolgen hebben voor het zelfbeeld. Ook kan het sterke gevoelens van onbegrip en eenzaamheid opwekken. Daarnaast kan een onderdrukkende of afwijzende opvoeding het risico op een depressie vergroten voor een kind. Dit geldt ook voor overbescherming van het kind, waarbij hij of zij het idee kan krijgen zaken niet alleen aan te kunnen.
Tijdens de puberteit neemt het voorkomen van depressie bij jongeren sterk toe. Als jongere ben je nog op zoek naar jouw eigen identiteit: wie ben ik en waar sta ik voor? Het is daarbij heel normaal aansluiting en goedkeuring te zoeken van anderen. Immers willen we allemaal geaccepteerd worden door anderen en kan afwijzing negatieve gevolgen hebben. Daarnaast kan de druk die je als jongere kunt ervaren vanuit je sociale kringen, school en je ouders zorgen voor negatieve gevoelens. Het hebben van een onstabiele thuisbasis kan ook van invloed zijn op het ontwikkelen van een depressie.
Lees meer over de behandeling van een depressie.
